جامعیت علمی و اجتماعی، راز ماندگاری آیت‌الله میلانی است

به گزارش آستان نیوز، حجت‌الاسلام والمسلمین محمدحسن ربانی بیرجندی، عضو هیئت علمی مرکز تخصصی آخوند خراسانی، استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه خراسان و نویسنده آثار متعدد علمی، در گفت‌و‌گو با خبرنگار ما به تشریح ویژگی‌ها و دلایل ماندگاری شخصیت آیت‌الله العظمی میلانی پرداخت.

وی با اشاره به پیشینه علمی آیت‌الله میلانی گفت: این مرجع بزرگ از خطه آذربایجان برخاست، تحصیلات عالی خود را در نجف اشرف نزد بزرگانی، چون آیت‌الله اصفهانی، میرزای نائینی و آیت‌الله عراقی گذراند و به‌عنوان استادی ممتاز در حوزه نجف شناخته شد. با وجود جایگاه برجسته علمی، به‌دور از شهرت‌طلبی، بر اساس احساس تکلیف به کربلا رفت و حدود ۱۵ سال در آن شهر به تدریس و تربیت طلاب پرداخت.

حجت‌الاسلام والمسلمین ربانی بیرجندی، افزود: حضور آیت‌الله العظمی میلانی در مشهد، نقطه عطفی در تاریخ حوزه علمیه این شهر بود. پس از خلأ علمی ایجادشده در پی رحلت یا هجرت بزرگان پیشین، علمای مشهد از ایشان دعوت کردند و ایشان با درک نیاز حوزه، اقامت در جوار بارگاه امام رضا (ع) را پذیرفت. این حضور سبب شد حوزه علمیه مشهد بار دیگر به محور علمی اثرگذار در جهان تشیع تبدیل شود.

وی تأسیس مدارس علمی، از جمله مدرسه سطح عالی حسینی، توجه همزمان به دروس رسمی و علوم جنبی مانند درایه، رجال، نگارش و حتی مهارت‌های نوین را از جمله اقدامات نوآورانه آیت‌الله میلانی دانست و تصریح کرد: بسیاری از فضلا معتقد بودند که با حضور ایشان، نجف به مشهد آمد و دیگر نیازی به هجرت علمی احساس نمی‌شد.

عضو هیئت علمی مرکز تخصصی آخوند خراسانی، بُعد اجتماعی شخصیت آیت‌الله میلانی را نیز کم‌نظیر توصیف کرد و گفت: ایشان وجوهات شرعی را در مسیر رفع نیاز‌های واقعی جامعه هدایت می‌کرد. ساخت مساجد، حمام‌ها، مراکز عام‌المنفعه، حمایت از کشاورزی و در عین حال تقویت معیشت طلاب و پرداخت شهریه مناسب، بخشی از رویکرد اجتماعی و مردمی این مرجع تقلید بود؛ آن هم بدون آنکه نام و نشانی از خود برجای گذارد.

حجت‌الاسلام والمسلمین ربانی بیرجندی، با اشاره به میراث علمی آیت‌الله میلانی اظهار کرد: بخش مهمی از تقریرات و دروس ایشان هنوز منتشر نشده و آنچه چاپ شده، تنها بخشی از عظمت علمی ایشان را نشان می‌دهد. به همت آستان قدس رضوی و در قالب کنگره بزرگداشت، ده‌ها جلد از تقریرات باقی‌مانده ایشان در دست آماده‌سازی و انتشار است.

وی با تأکید بر جایگاه جهانی آیت‌الله میلانی افزود: ارتباط علمی ایشان با علمای الازهر، سوریه، یمن، هند، پاکستان و دیگر بلاد اسلامی نشان‌دهنده نگاه فراملی و جایگاه بین‌المللی این مرجع بزرگ بود؛ جایگاهی که موجب حضور مفتیان و متفکران برجسته جهان اسلام در مشهد می‌شد.

این پژوهشگر برتر حوزه علمیه خراسان، نقش آیت‌الله العظمی میلانی در حمایت از نهضت امام خمینی (ره) را از برجسته‌ترین ویژگی‌های ایشان دانست و گفت: در سال ۱۳۴۳ و در اوج تهدید‌ها علیه امام خمینی، آیت‌الله میلانی با حضور در تهران و صدور تصریح اجتهاد و مرجعیت امام، نقشی تعیین‌کننده در جلوگیری از اعدام ایشان ایفا کرد و تا پایان عمر، با وجود فشارها، از نهضت اسلامی حمایت داشت.

حجت‌الاسلام والمسلمین ربانی بیرجندی، با اشاره به پنجاهمین سالگرد رحلت آیت‌الله العظمی میلانی خاطرنشان کرد: کنگره بزرگداشت این مرجع عالی‌قدر به پیشنهاد و تأکید رهبر معظم انقلاب و با پیگیری تولیت آستان قدس رضوی برگزار می‌شود و فرصتی ارزشمند برای بازشناسی شخصیت، اندیشه و میراث علمی ایشان، به‌ویژه برای طلاب و نسل جوان حوزه، فراهم می‌آورد.