دیدگاه‌های فلسفی آیت‌الله‌العظمی میلانی (ره) ابزار تعمیق کلام دینی است

به گزارش آستان‌نیوز، دکتر احد فرامرز قراملکی، رئیس بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی، در نشست علمی تخصصی «دیدگاه‌های قرآنی، کلامی و فلسفی آیت‌الله‌العظمی میلانی» که در حاشیه همایش کنگره بین‌المللی بزرگداشت پنجاهمین سالگرد رحلت آیت الله سید محمد هادی میلانی (ره) در بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی برگزار شد، گفت: گفت‌وگوی معرفتی نباید به ستیز کلامی یا چانه‌زنی‌های غیرعلمی تبدیل شود، زیرا چنین رویکردی با روح معرفت‌جویی و وحدت علمی ناسازگار است.

وی با اشاره به تفاوت میان «دیدگاه» و «عقیده» افزود: دیدگاه‌های فلسفی، کلامی و عرفانی، جزمی و ثابت نیستند و ماهیتی رو به رشد دارند؛ ازاین‌رو نباید هر دیدگاه فلسفی را به‌عنوان یک اعتقاد دینی تلقی کرد. اعتقاد دینی جایگاه و مبانی خاص خود را دارد و با تحلیل‌های معرفتی و فلسفی متفاوت است.

قراملکی با تبیین جایگاه فلسفه در آثار آیت‌الله‌العظمی میلانی تصریح کرد: آیت‌الله میلانی در بحث عصمت، بدون استناد مستقیم به حدیث، با تحلیل‌های دقیق فلسفی، تعارضات ظاهری آیات قرآن کریم با اصل عصمت را حل می‌کند. این روش نشان می‌دهد که رویکرد فلسفی در آثار ایشان ابزاری برای تعمیق فهم کلامی است، نه جایگزین باور‌های دینی.

رئیس بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی، ادامه داد: اگر در تحلیل مسائل کلامی، رویکرد‌های فلسفی آیت‌الله‌العظمی میلانی را نادیده بگیریم، تصویر ناقصی از اندیشه ایشان ارائه داده‌ایم. همان‌گونه که در تاریخ کلام شیعه، از شیخ طوسی تا خواجه نصیرالدین طوسی، متکلمان بزرگ برای تبیین معرفت کلامی از بنیان‌های فلسفی بهره برده‌اند، در آثار معاصر نیز این پیوند ضروری است.

وی با اشاره به آثار منتشرشده در این حوزه گفت: مجموعه‌ای از آثار تکمیلی در بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی منتشر شده که با افزوده شدن پژوهش‌های جدید، به غنای مباحث کلامی و فلسفی کمک کرده و در نمایشگاه‌های علمی نیز در دسترس علاقه‌مندان قرار دارد.

قراملکی در پایان تأکید کرد: اندیشه کلامی آیت‌الله‌العظمی میلانی، به‌ویژه در مباحثی غیر از امامت، مبتنی بر تحلیل‌های عقلی و فلسفی است و همین ویژگی، آثار ایشان را به الگویی ماندگار برای گفت‌وگوی علمی، معرفتی و وحدت‌بخش در جهان اسلام تبدیل کرده است.