رونمایی از «اسناد تاریخی جشن‌های میلاد امام جواد (ع)» در کتابخانه حرم رضوی

به گزارش آستان‌نیوز، این مراسم، ۹ دی‌ماه ۱۴۰۴، در آستانه میلاد باسعادت امام جواد (ع) و همچنین به مناسبت آغاز سال ۲۰۲۶ میلادی و ولادت حضرت عیسی مسیح (ع)، با حضور جمعی از مدیران و کارشناسان سازمان کتابخانه‌ها، موزه‌ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی و علاقه‌مندان، در تالار «اندیشه» کتابخانه مرکزی این آستان مقدس، اجرا شد.

در این برنامه، ضمن رونمایی از چهار سند تاریخی موجود در آرشیو اداره اسناد آستان قدس رضوی با محوریت موضوعی برگزاری جشن‌های میلاد حضرت جوادالائمه (ع) در حرم مطهر حضرت رضا (ع)، پایگاه موضوعی منابع دیجیتال امام جواد (ع) در کتابخانه دیجیتال این آستان مقدس نیز، معرفی شد.

از جمله عناوین این سند‌ها می‌توان به «هزینه‌های چراغانی حرم مطهر به مناسبت میلاد امام جواد (ع)، در سال ۱۳۲۹ قمری» و «دستور متولی‌باشی آستان قدس به دربان‌باشی کل مبنی بر چراغانی جلو کشیک‌خانه و صحن‌های حرم مطهر به مناسبت میلاد امام جواد (ع)، در سال ۱۳۳۳ قمری»، اشاره کرد.

همچنین می‌توان از سند‌هایی با عناوین «نامه نیابت تولیت آستان قدس به ادارات و سازمان‌های آن آستان مبنی بر تعطیلی روز تولد حضرت جواد الائمه (ع)، در سال ۱۳۳۹ شمسی» و «نامه کفیل اداره بازرسی آستان قدس به رئیس مهمانسرا مبنی بر تهیه صورتی از مایحتاج مورد نیاز جهت اطعام مأمورین اداره تشریفات در شب میلاد حضرت جوادالائمه (ع)، در سال ۱۳۳۹ شمسی»، نام برد.

اهمیت استمرار سنت‌های مذهبی

علی سوزنچی، کارشناس جذب و اهدای اسناد و مطبوعات آستان قدس رضوی در این مراسم با تأکید بر جایگاه مهم و مبارک میلاد امام جواد (ع) در بین شیعیان، اظهار کرد: اسناد مربوط به برگزاری جشن‌های میلاد باسعادت امام جواد (ع) در حرم مطهر، مربوط به دوره تاریخی قاجاریه و بعد از آن است.

وی ادامه داد: برطبق اسناد تاریخی موجود، در این عید فرخنده، صحن‌ها و رواق‌های حرم مطهر رضوی چراغانی می‌شده که با توجه به اینکه در دوره‌های تاریخی گذشته، امکانات برق امروزی وجود نداشته، چراغانی حرم مطهر از اهمیت خاصی برخوردار بوده است.

سوزنچی افزود: علاوه بر آذین‌بندی و چراغانی در شب این عید فرخنده، بر طبق اسناد با شیرینی و شربت نیز، از زائران، کارکنان و خدمه پذیرایی می‌شده است. برگزاری مراسم مدیحه‌سرایی و پذیرایی از جمعی از کارکنان و خدمه در تالار تشریفات، از دیگر مراسم این میلاد خجسته بوده است.

وی گفت: استمرار این سنت‌ها در دوره‌های مختلف تاریخی نیز، بیانگر پایبندی جامعه به فرهنگ اهل بیت (ع) در شرایط گوناگون سیاسی و اجتماعی است که دراین‌میان، شاهد نمونه‌ای از پیوند آیین‌های مذهبی با ساختار اجتماعی و اداری کشور در حرم رضوی هستیم.

کارشناس جذب و اهدای اسناد و مطبوعات آستان قدس رضوی با اشاره به اینکه این اسناد تاریخی نشاندهنده بخشی از میراث فرهنگی مشهد و هویت دینی ایران است، خاطرنشان کرد: تمامی این اسناد از نظر تاریخی، اجتماعی، فرهنگی و حتی تاریخ اقتصادی و همچنین تعظیم شعائر دینی و تکریم معارف اسلامی در نزد شیعیان، دارای اهمیت است.

معرفی پایگاه دیجیتال امام جواد (ع)

در ادامه این مراسم، مریم حبیبی، مسئول امور فراهم‌آوری و سازماندهی دیجیتال سازمان کتابخانه‌ها، موزه‌ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی، بیان کرد: کتابخانه دیجیتال این آستان مقدس در راستای فراهم‌کردن امکان دسترسی آسان و سریع پژوهشگران به منابع اطلاعاتی موردنیاز خود، اقدام به ایجاد پایگاه‌های موضوعی بر روی سایت این کتابخانه دیجیتال به نشانی: «www.digital.aqr.ir»، کرده است.

وی گفت: این پایگاه‌ها متناسب با وقایع تاریخی، مذهبی و رویداد‌های روز ایجاد و در اختیار پژوهشگران و علاقه‌مندان به این موضوعات، قرار می‌گیرد.

حبیبی افزود: در این راستا، پایگاه امام جواد (ع) در سال ۱۴۰۲، با هدف تسهیل دسترسی پژوهشگران، طلاب و علاقه‌مندان به منابع معتبر و تخصصی در حوزه سیره، معارف و آثار مرتبط با امام نهم شیعیان (ع) راه‌اندازی و در چند مرحله به‌روز‌رسانی شده است.

وی ادامه داد: به‌روزرسانی مستمر این پایگاه، گامی مؤثر در راستای حفظ، احیا و گسترش منابع علمی و پژوهشی مرتبط با اهل‌بیت (ع)، به شمار می‌آید.

حبیبی تصریح کرد: این پایگاه، شامل بیش از ۱۲۰۰ منبع از نسخه‌های خطی، چاپ سنگی، چاپی، پایان‌نامه‌ها و دیگر منابع پژوهشی است، که در جدیدترین به‌روزرسانی، ۱۹۷ رکورد جدید نیز به این پایگاه، افزوده شده است.

گفتنی است، رونمایی از نسخه خطی با محوریت متون مقدس مسیحی متعلق به قرن ۱۲ میلادی و معرفی پروژه مرمت آن در کتابخانه حرم رضوی، از دیگر برنامه‌های دویست و هفتاد و چهارمین برنامه سه‌شنبه‌های علمی و فرهنگی آستان قدس رضوی با عنوان «آغاز سال ۲۰۲۶ میلادی با جلوه‌های معنوی»، بود.