ضرورت بازتعریف وحدت حوزه و دانشگاه از منظر عقلانیت توحیدی

به گزارش آستان نیوز، حجت‌الاسلام‌والمسلمین دعایی، مدیر عالی مؤسسه مطالعات راهبردی علوم و معارف اسلامی در نشست نخبگانی «وحدت حوزه و دانشگاه؛ راهبرد‌ها و راهکارها» که به میزبانی دانشگاه بین‌المللی امام رضا (ع) برگزار شد، با هشدار نسبت به گسترش «دانش‌های ذاتاً مسموم» در محیط‌های دانشگاهی، وضعیت کنونی کلاس‌های معارف را بحرانی خواند.

وی علوم‌انسانی رایج را «دین مدرن دنیای معاصر» دانست و تأکید کرد: این علوم بدون استثنا بر اساس الحاد متولد شده‌اند. تا زمانی که تحول بنیادین در این حوزه مدیریت نشود، غفلت و کم‌کاری مفرط نهاد‌های بالادستی ادامه خواهد داشت.

حجت‌الاسلام دعایی، تنها راه برون‌رفت از وضعیت کنونی را جایگزینی علوم‌انسانی غربی با «انسان‌شناسی توحیدی» دانست و پیشنهاد داد دو واحد درسی در دانشگاه‌ها به مباحثی اختصاص یابد که در ذهن دانشجویان «زلزله معرفتی» ایجاد کند.

لزوم بازآفرینی متون دانشگاهی

این استاد حوزه با اشاره به تجربه‌های مؤسسه خود و آثار آیت‌الله مصباح یزدی، خواستار تدوین متون جدید دانشگاهی بر پایه کاوش‌های فقیهانه و نظریه علم دینی شد تا جایگزین منابع ترجمه‌ای و متأثر از مبانی سکولار شود.

دانشگاه علیه جهل، حوزه علیه غفلت

در ادامه این نشست، حجت‌الاسلام‌والمسلمین دکتر لطفیان، مشاور رئیس سازمان علمی و فرهنگی آستان قدس رضوی، مأموریت حوزه و دانشگاه را در دو عرصه متفاوت، اما مکمل توصیف کرد و گفت: دانشگاه مأمور جهل‌زدایی است و حوزه مأمور غفلت‌زدایی. علم بدون رفع غفلت، سعادت‌بخش نخواهد بود.

لطفیان افزود: گمشده ما نه صرفاً داشتن علم و عقل، بلکه قیام به عقل و قیام به عدل است. انسان باید قائم به عقل باشد تا بتواند گلیم خود را از آب بیرون بکشد و این همان نقطه غفلت هر دو نهاد است.

او با تأکید بر اینکه معیار سنجش انسان در پیشگاه خداوند عقلانیت است نه عبادت ظاهری، گفت: انسانِ عالم بدون غفلت‌زدایی نجات نمی‌یابد و دین‌داری همراه با جهالت نیز کارساز نیست؛ پس پروژه مشترک حوزه و دانشگاه باید رفع هم‌زمان جهل و غفلت باشد.

ضرورت شفاف‌سازی کارآمدی وحدت

مشاور رئیس سازمان علمی و فرهنگی آستان قدس رضوی در پایان تصریح کرد: تا زمانی که کارآمدی وحدت برای هر دو نهاد حوزه و دانشگاه به‌صورت روشن و شفاف تبیین نشود، تحقق این وحدت ممکن نخواهد بود و خطر غلبه نگاه نفع‌گرایانه بر نهاد‌های علمی و دینی همچنان پابرجاست.