رونمایی از قالی نفیس افشاری در موزه حرم مطهر رضوی

مدیرعامل شرکت فرش آستان قدس رضوی در این مراسم که به همت این شرکت برگزار شد، ضمن گرامیداشت روز ملی فرش گفت: این قالی یکی از برترین نمونه‌های گره بافته عشایری در ایران به شمار می‌رود که بر پایه کتیبه تاریخ بافت در بالای آن، این دستبافته در سال 1353 هجری قمری و احتمالا در ناحیه سیرجان استان کرمان، به دست بافندگان هنرمند و کوچ‌نشین افشاری بافته شده است.
دکتر حمید کارگر درباره ویژگی‌های بارز این قالی افشاری اظهار کرد: تمام پشم و تخت بافت بودن، کیفیت عالی پشم، استفاده از رنگ‌های طبیعی محدود در رنگرزی پشم و مهم‌تر از همه، کتیبه سال بافت، از جمله این موارد به شمار می‌رود.
او در بخش دیگری از صحبت‌های خود، دورۀ قاجاریه به‌ویژه دوران دوم سلطنت ناصرالدین‌شاه را دومین دورۀ رونق تولید فرش پس از صفویه دانست.
مدیرعامل شرکت فرش آستان قدس رضوی ادامه داد: در این دوره به دلایلی همچون خالی بودن خزانه دربار، ظهور بیماری کرم ابریشم و نزول صادرات ابریشم و البته وابسته نبودن به نفت، صادرات فرش، نجات‌بخش اقتصاد بیمار ایران بوده است.
به گفته او عواملی مانند وقوع انقلاب صنعتی در غرب، افزایش توان خریداران اروپایی و نیز بهبود مراوده‌های فرهنگی و هنری بین ایران و غرب نیز در رونق تولید و تجارت فرش در آن مقطع زمانی نقش داشته است.
کارگر با اشاره به ورود و فعالیت شرکت‌های چندملیتی به عرصه تولید و تجارت فرش دستباف ایران به عنوان یکی از مهمترین وقایع تاریخ فرش در دوره قاجاریه خاطرنشان کرد: این امر پیامدهای مثبت و منفی بسیاری را در آن زمان در پی داشت.
او ادامه داد: با توجه به این‌که تولیدکنندگان ایرانی توان، سرمایه و ارتباطات لازم برای گسترش بازار برون‌مرزی را نداشتند، ایجاد و توسعه کارگاه‌های متمرکز قالیبافی، برندسازی برای فرش ایران و ایجاد بازار برای این دستبافته‌ها در دیگر کشورها از ثمرات حضور این شرکت‌ها در ایران بود.
عضو انجمن علمی فرش ایران، پیامدهایی همچون درهم‌ریختگی جغرافیایی بافت در ایران، حذف یا کمرنگ کردن برخی از سنت‌های فرشبافی کشور، دخل و تصرف در طرح و نقشه‌های فرش ایرانی و ورود و بسط استفاده از رنگ‌های جوهری را از اثرات منفی حضور شرکت‌های چندملیتی در بازار فرش ایران در دوره قاجاریه عنوان کرد.
کارگر در این مراسم توضیحاتی نیز درخصوص توسعه جنبش تصویرگری و رواج قالیچه‌های تصویری در پی ورود دوربین عکاسی به ایران در دوران قاجار مطرح کرد.