شیعه؛ از نام تا رفتار در آینه امام محمدباقر (ع)

به گزارش آستان نیوز، با ادعا و شعار، نه فردی مؤمن می‌شود، نه جامعه‌ای نجات می‌یابد. عمل، مُهر صحتِ ادعاست؛ اگر نباشد، همه چیز فرومی‌ریزد.

از همین‌جاست که خطر دیرپا و همیشگی رخ می‌نماید؛ خطرِ تقلیل ایمان و تشیع به اسم و عدد و شناسنامه. اینکه بگوییم «هستیم»، بی‌آنکه «باشیم». این همان لغزشگاهی است که امام باقر علیه‌السلام با چراغ روایت، روشن کرده است. آنجا که یکی از یاران با افتخار از فراوانی شیعیان یاد می‌کند، امام به‌جای پرداختن به عدد، سراغ کیفیت می‌رود و حقیقت را آشکار می‌سازد؛ شیعه واقعی کسی است که در زندگی‌اش رحم، گذشت و همدلی جاری باشد، نه فقط نام و ادعا.

این روایت، قصهٔ کهنهٔ تاریخ نیست؛ گزارش امروز ماست. آیینه‌ای است روبه‌روی جامعه‌ای که نام اهل‌بیت (ع) را با افتخار یدک می‌کشد؛ اما گاه از سیره‌شان فاصله می‌گیرد. اگر دست‌های توانمند، در جیب بماند، اگر دل‌ها سخت شوند و هرکس فقط به نجات خود بیندیشد، اگر گذشت قربانی کینه شود، تشیع از روح خود تهی می‌شود؛ حتی اگر نامش همه‌جا باشد.

فرهنگ ما، دینی و ملی، هر دو بر یک ستون استوارند: دست‌گیری. از صدر اسلام تا عمق تمدن ایرانی، انسان زمانی انسان مانده است که دیگری را تنها نگذاشته. امامت نیز همین معنا را در خود دارد؛ تمرین مسئولیت اجتماعی. امام، فقط پیشوای محراب نیست؛ معلم زندگی جمعی است. یاد می‌دهد که اگر «من» از «ما» جدا شود، هیچ می‌شود.

امروز، بیش از همیشه، به این منطق نیاز داریم. روزگار سخت است، اقتصاد فشار می‌آورد، دل‌ها خسته‌اند و مشکلات صف کشیده‌اند. در چنین زمانی، اگر هرکس تنها به خود بیندیشد، زمین‌خوردن جمعی، حتمی است؛ چراکه در جامعه فروپاشیده، هیچ‌کس سالم نمی‌ماند.

اما اگر مؤمنانه ببینیم و در سیره امامت زندگی کنیم، امید هنوز نفس می‌کشد. جان‌ها تازه می‌شوند و حرکت ادامه می‌یابد.

هرکدام از ما چیزی در توان داریم؛ مال، فکر، تخصص، تجربه، یا حتی یک دل‌گرم. امروز، روز نگه‌داشتن نیست؛ روز بخشیدن و به میدان آوردن است. روز شریک‌شدن در بارِ همدیگر.

ایرانِ عزیز ما، بیش از هر چیز، به ترمیم پیوند‌های انسانی نیاز دارد. عزت این سرزمین با عدد و شعار بالا نمی‌رود؛ بااخلاق قد می‌کشد، باگذشت ریشه می‌دواند، و با دست‌هایی که برای یاری دراز می‌شوند، سرافراز می‌شود.

شیعه بودن و ایرانی بودن، هر دو ما را به یک حقیقت ساده، اما سرنوشت‌ساز می‌رسانند: در منطق امامت باید قد کشید، در منهج امامت باید راه پیمود. همان‌گونه که نماز را باید به جماعت خواند، جامعه را نیز باید با اجتماع دل‌ها ساخت تا هیچ‌کس احساس تنهایی نکند.

ما نسبت به هم مسئولیم.

ما به هم ربط داریم.

این را امام باقر (ع) فرموده است تا مراقب احوال هم باشیم.

غلامرضا بنی‌اسدی